Gen Z – thế hệ sinh ra trong kỷ nguyên số và lớn lên cùng với sự bùng nổ của công nghệ. Không chỉ là một trong những nhóm người trẻ tuổi nhất hiện nay, Gen Z còn đang dần thay đổi cách chúng ta nhìn nhận về cuộc sống, công việc và thậm chí cả giá trị cá nhân. Vậy Gen Z là gì? Hãy cùng Thì Thầm Gen Z khám phá những điều thú vị xoay quanh Gen Z – thế hệ trẻ đầy tiềm năng và bí ẩn này.
Bài viết hay cùng chủ đề:
- Giải mã đặc điểm của Gen Z và những kiến tạo thú vị của giới trẻ
- Khám phá từ điển Gen Z và giải mã ngôn ngữ mới của thế hệ trẻ
Thế hệ Gen Z là gì?
Gen Z, hay Generation Z, là thuật ngữ chỉ những người sinh từ khoảng năm 1997 đến 2012, nằm giữa thế hệ Millennials (Gen Y) và thế hệ Alpha. Các mốc thời gian này có thể thay đổi chút ít tùy theo nguồn tham khảo, nhưng khoảng tuổi 1997 – 2012 được công nhận rộng rãi nhất. Phần lớn Gen Z là con cái của thế hệ Gen X, những người sinh từ 1965 đến 1979.
Sinh ra trong thời kỳ công nghệ và internet phát triển bùng nổ, Gen Z được xem là “thế hệ số hóa” đầu tiên khi họ sớm tiếp cận và quen thuộc với các thiết bị điện tử và mạng xã hội từ nhỏ. Điều này giúp họ có khả năng sử dụng công nghệ thành thạo và thích nghi nhanh chóng với các xu hướng kỹ thuật số mới. Hiện nay, Gen Z còn được gọi bằng nhiều tên khác như “iGeneration”, “Digital Natives”, và “Zoomers”, thể hiện sự gần gũi của họ với công nghệ và internet.
Với số lượng ước tính khoảng 2,6 tỷ người trên toàn cầu, Gen Z chiếm khoảng một phần tư dân số thế giới. Tại Việt Nam, Gen Z chiếm khoảng 25% lực lượng lao động, tức số lượng gen Z ở Việt Nam có khoảng 15 triệu người. Điều này khiến Gen Z không chỉ là thế hệ tiêu dùng mới mà còn là động lực thúc đẩy sự thay đổi trong xu hướng văn hóa, công nghệ và xã hội.
Gen Z chính hiệu có những đặc trưng gì?
Gen Z được biết đến với tính cách, đặc điểm và sở thích đặc biệt. Để hiểu rõ hơn về thế hệ này, hãy đến với các thông tin sau:
Tính cách
- Tự tin và độc lập: Gen Z có xu hướng tin tưởng vào khả năng của bản thân và muốn tự mình đưa ra các quyết định.
- Thích nghi nhanh: Lớn lên trong thời đại thay đổi liên tục, họ linh hoạt và dễ dàng thích ứng với các môi trường mới.
- Đề cao sự đa dạng và hòa nhập: Gen Z có ý thức về bình đẳng giới tính, văn hóa, sắc tộc và luôn tôn trọng sự khác biệt.
- Thực tế và có tính thực dụng cao: Khác với các thế hệ trước, Gen Z thường không quá lãng mạn mà rất thực tế, muốn thấy rõ kết quả từ những nỗ lực của mình.
- Quan tâm đến sức khỏe tinh thần: Họ thường nhấn mạnh tầm quan trọng của sức khỏe tâm lý, sẵn sàng tìm kiếm sự hỗ trợ khi cần thiết.
Sở thích
- Công nghệ và mạng xã hội: Gen Z là thế hệ dành nhiều thời gian trên các nền tảng mạng xã hội như Instagram, TikTok, và YouTube.
- Giải trí qua nền tảng trực tuyến: Họ ưa chuộng các dịch vụ phát trực tuyến như Netflix, Spotify, và thích xem các nội dung ngắn, dễ tiếp cận.
- Sáng tạo nội dung: Gen Z không chỉ xem mà còn thích tự tạo nội dung, từ video trên TikTok đến ảnh trên Instagram và các bài blog.
- Hoạt động vì cộng đồng: Họ thường tham gia các chiến dịch xã hội, bảo vệ môi trường và ủng hộ các tổ chức phi lợi nhuận.
- Ưu tiên mua sắm trực tuyến: Thế hệ này thích mua hàng qua các trang thương mại điện tử, đặc biệt quan tâm đến tính tiện lợi và đánh giá từ người dùng khác.
Một số xu hướng, hiện tượng thú vị về Gen Z mà bạn có thể chưa biết
Dưới đây là một số sự thật thú vị về Gen Z Việt Nam nói riêng và thế hệ Gen Z nói chung mà bạn có thể tham khảo:
Quan điểm về nghệ thuật của Gen Z là gì?
- Nghệ thuật số và NFT: Gen Z đang dẫn đầu trong việc khám phá và tạo ra nghệ thuật số thông qua NFT – những tác phẩm nghệ thuật số được xác nhận quyền sở hữu bằng công nghệ blockchain. Họ coi đây là cách để sáng tạo, kiếm thu nhập và xây dựng thương hiệu cá nhân trong không gian kỹ thuật số.
- Xu hướng “Low-Fi” và “DIY”: Gen Z yêu thích phong cách “low-fi” (đơn giản, không cầu kỳ) và nghệ thuật “DIY” (tự làm), đặc biệt là trong âm nhạc và thiết kế. Thay vì tạo ra các sản phẩm nghệ thuật quá hoàn thiện, họ chấp nhận và tôn vinh vẻ đẹp từ những thứ đơn giản, tự nhiên, và chân thực.
- Tương tác và sáng tạo nghệ thuật trên mạng xã hội: Gen Z thường xuyên chia sẻ và quảng bá tác phẩm trên các nền tảng như Instagram, TikTok và DeviantArt, nơi họ có thể tương tác trực tiếp với khán giả. Xu hướng này giúp họ phát triển cộng đồng người hâm mộ và tìm cơ hội hợp tác, bán tác phẩm trực tiếp qua các kênh số.
- Hoài niệm về quá khứ: Văn hóa của Gen Z phản ánh sự hoài niệm về các thời kỳ quá khứ, đặc biệt là phong cách Y2K và cottagecore – những xu hướng đơn giản, gần gũi với thiên nhiên, gợi nhớ về một thời kỳ ít căng thẳng hơn.
Bạn có bao giờ bối rối vì những từ lạ lùng trên mạng xã hội chưa? Hãy cùng chúng mình giải ngố qua bộ từ điển NGÔN NGỮ GEN Z sau nha!
Quan điểm về văn hóa của Gen Z là gì?
- Quan tâm đến tính bền vững trong lối sống: Gen Z thúc đẩy một văn hóa sống xanh, bảo vệ môi trường và tiêu dùng bền vững. Họ chọn các sản phẩm thân thiện với môi trường, hạn chế sử dụng nhựa, và ưa chuộng mua sắm từ các thương hiệu thời trang tái chế hoặc cửa hàng đồ second-hand.
- Trào lưu “Cottage Core” và “Y2K”: Các xu hướng thẩm mỹ như “cottage core” (phong cách làng quê, gần gũi với thiên nhiên) và “Y2K” (phong cách thập niên 2000) đang rất phổ biến trong Gen Z. Những trào lưu này phản ánh mong muốn của họ về một cuộc sống bình dị, giản đơn, cũng như sự hoài niệm về các thời kỳ trước.
- Văn hóa “Cancel” và “Stan”: Gen Z là thế hệ khởi xướng và phổ biến văn hóa “cancel” (tẩy chay những người nổi tiếng hay thương hiệu gây tranh cãi) và “stan” (cách hâm mộ cuồng nhiệt, theo sát thần tượng). Thế hệ này dùng mạng xã hội để bày tỏ quan điểm mạnh mẽ về những vấn đề văn hóa và đạo đức, tạo ra ảnh hưởng lớn trong cộng đồng trực tuyến.
Quan điểm, xu hướng trong giáo dục của Gen Z là gì?
- Ưu tiên học trực tuyến và học tập tự chủ: Gen Z rất thích học trực tuyến qua các nền tảng như Coursera, Udemy và YouTube. Họ coi việc tự học là cách để nắm quyền chủ động trong quá trình giáo dục, chọn lọc kiến thức theo sở thích và nhu cầu cá nhân.
- Học tập thông qua mạng xã hội: Các nền tảng như TikTok và Instagram không chỉ là nơi giải trí mà còn là kênh học hỏi. Gen Z thường tìm kiếm các nội dung ngắn gọn, dễ tiếp cận trên các nền tảng này để bổ sung kiến thức đa dạng, từ kỹ năng mềm đến kỹ thuật chuyên môn.
- Chú trọng kỹ năng mềm và tư duy sáng tạo: Khác với lối học truyền thống, Gen Z ưu tiên phát triển kỹ năng mềm và tư duy sáng tạo. Họ tìm kiếm các khóa học và trải nghiệm tập trung vào giao tiếp, giải quyết vấn đề và sáng tạo, vì nhận thấy đây là những yếu tố quan trọng cho sự nghiệp trong tương lai.
Xu hướng tôn giáo của Gen Z là gì?
- Cởi mở với nhiều hệ tư tưởng khác nhau: Gen Z có xu hướng cởi mở và linh hoạt hơn trong cách tiếp cận tôn giáo. Theo khảo sát tại Anh năm 2016 cho thấy, 71% người trẻ không theo tôn giáo nào. Họ không bị bó buộc vào một tôn giáo cụ thể mà có xu hướng chọn lựa những niềm tin và triết lý cá nhân phù hợp với bản thân.
- Tinh thần tâm linh không gắn liền với tôn giáo truyền thống: Nhiều Gen Z quan tâm đến tâm linh nhưng không nhất thiết phải thuộc về một tôn giáo truyền thống. Họ thường theo đuổi các phương pháp tập trung vào phát triển bản thân như yoga, thiền và các triết lý sống từ các nền văn hóa khác nhau.
- Phản đối những khuôn mẫu bảo thủ trong tôn giáo: Gen Z có xu hướng thách thức các giá trị bảo thủ và quy chuẩn cứng nhắc trong tôn giáo. Họ muốn xây dựng niềm tin dựa trên các giá trị bình đẳng, tự do và hòa nhập, và thường tỏ ra không đồng tình với những quan điểm tôn giáo phân biệt giới tính hay kỳ thị.
Quan điểm về chính trị của Gen Z là gì?
- Hoạt động xã hội và chính trị trên mạng: Gen Z rất năng động trong việc tham gia các phong trào xã hội như Black Lives Matter, #MeToo, và phong trào bảo vệ môi trường. Họ dùng mạng xã hội để lan tỏa thông điệp, huy động sự ủng hộ và thúc đẩy các thay đổi chính trị một cách mạnh mẽ.
- Chủ động bỏ phiếu và tham gia chính trị từ sớm: Nhiều người thuộc Gen Z đã tham gia bầu cử từ khi đủ tuổi và thể hiện tiếng nói chính trị của mình qua các cuộc vận động, hội thảo và phong trào thanh niên. Đây là thế hệ nhận thức sớm về tầm quan trọng của bầu cử và có quan điểm rõ ràng về các vấn đề xã hội.
- Ưu tiên những chính sách bảo vệ môi trường và công bằng xã hội: Gen Z quan tâm sâu sắc đến các vấn đề công bằng xã hội, biến đổi khí hậu và quyền con người. Họ thường ủng hộ các nhà lãnh đạo và chính sách có quan điểm rõ ràng về bảo vệ môi trường, hỗ trợ người nhập cư và thúc đẩy bình đẳng giới.
Giải mã Gen Z là gì qua một số câu hỏi thường gặp
Dưới đây là một số câu hỏi thường gặp về Gen Z:
Gen Z từ năm nào đến năm nào?
Gen Z được sinh ra vào cuối thế kỷ XIX, đầu thế kỷ XX. Hiện nay, vẫn còn nhiều tranh cãi về thời điểm sinh ra của Gen Z, có tài liệu cho biết Gen Z là những người sinh từ năm 1997 – 2012. Tuy nhiên, cũng có nguồn cho biết thế hệ Gen Z được sinh ra từ 199 5 – 2015.
Độ tuổi Gen Z?
Tính đến năm 2024, Gen Z đời đầu đang ở độ tuổi từ 12 đến 27. Đây là khoảng thời gian họ đang trưởng thành và bước vào các giai đoạn học tập, làm việc và phát triển cá nhân.
Trước Gen Z là gen gì?
Trước Gen Z là thế hệ Millennials, còn gọi là Gen Y – những người được sinh ra trong khoảng thời gian từ 1981 đến 1996.
Sau Gen Z là gì gen gì?
Sau Gen Z là thế hệ Alpha, bắt đầu từ khoảng năm 2013 và dự kiến kéo dài đến giữa những năm 2020s.
Như vậy, bài viết trên đã giúp bạn hiểu rõ Gen Z là gì và một số thông tin thú vị về Gen Z. Gen Z là thế hệ trưởng thành trong một thời đại đầy biến động, nơi họ không chỉ phải thích nghi mà còn cần tự tạo nên những giá trị mới để tồn tại và phát triển. Có thể mọi người vẫn còn nhiều định kiến và chưa hiểu rõ về thế hệ này, nên Thì Thầm Gen Z ở đây – để thay lời Gen Z muốn nói. Theo dõi các nội dung tiếp theo để hiểu hơn về Gen Z nhé!
Bài viết hay liên quan:
