Phong sát là gì? Nếu bạn quan tâm đến giới giải trí, đặc biệt là Cbiz (giải trí Trung Quốc), chắc hẳn bạn đã từng nghe đến cụm từ “phong sát”. Đây là một thuật ngữ có sức nặng, có thể chấm dứt hoàn toàn sự nghiệp của nhiều nghệ sĩ nổi tiếng. Vậy vì sao những ngôi sao từng rực rỡ bỗng chốc bị xóa sổ? Hãy cùng, Thì Thầm Gen Z tìm hiểu trong bài viết này.
Phong sát là gì?
“Phong sát” (封杀 – fēng shā) là một cụm từ gốc Hán, trong đó:
- “Phong” (封) nghĩa là đóng kín, cấm đoán.
- “Sát” (杀) nghĩa là tiêu diệt, trừ bỏ.
Vậy bị phong sát là gì? Hiểu một cách đơn giản, phong sát là lệnh cấm hoặc phong tỏa nhằm ngăn chặn một cá nhân hoặc tổ chức tiếp tục hoạt động trong lĩnh vực nhất định.
Trong ngành giải trí, phong sát thường được áp dụng đối với những nghệ sĩ hoặc nhân vật có sức ảnh hưởng, nhằm cấm họ xuất hiện trên các phương tiện truyền thông, tham gia các dự án nghệ thuật, quảng cáo hay bất kỳ hoạt động nào liên quan đến công chúng.
Phong sát không chỉ giới hạn ở showbiz mà còn xuất hiện trong thể thao, truyền thông, thậm chí là kinh doanh nếu cá nhân hay tổ chức đó vi phạm các quy tắc đạo đức hoặc pháp luật.
Nguyên nhân dẫn đến phong sát
Không phải ai cũng có thể bị phong sát, nhưng nếu vướng phải một trong những lý do dưới đây, sự nghiệp có thể sụp đổ chỉ trong tích tắc:
Vi phạm pháp luật
- Trốn thuế: Đây là lý do phổ biến nhất khiến nhiều nghệ sĩ lớn bị “đánh sập”. Trường hợp điển hình là Phạm Băng Băng – nữ hoàng Cbiz một thời – bị phong sát do scandal trốn thuế lên đến 883 triệu NDT vào năm 2018.
- Sử dụng hoặc buôn bán chất cấm: Nghệ sĩ bị phát hiện liên quan đến ma túy gần như không có cơ hội trở lại.
- Hành vi phạm tội nghiêm trọng: Bạo lực, tấn công tình dục, tham nhũng, hối lộ đều có thể là lý do khiến ai đó bị phong sát vĩnh viễn.
Bạn có bao giờ bối rối vì những từ lạ lùng trên mạng xã hội chưa? Hãy cùng chúng mình giải ngố qua bộ từ điển NGÔN NGỮ GEN Z sau nha!
Vi phạm đạo đức, trái với thuần phong mỹ tục
Bê bối đời tư nghiêm trọng: Nếu một nghệ sĩ có đời tư quá bê bối, làm ảnh hưởng tiêu cực đến công chúng, họ có thể bị phong sát. Ví dụ, Ngô Diệc Phàm bị phong sát vì bê bối tình dục rúng động vào năm 2021.
Hành vi phản cảm: Một số nghệ sĩ bị cấm sóng vì phát ngôn hoặc hành động đi ngược với chuẩn mực xã hội, gây ảnh hưởng đến hình ảnh đất nước.
Hậu quả của việc bị phong sát
Bị phong sát không chỉ đơn thuần là mất việc mà còn là dấu chấm hết cho sự nghiệp và danh tiếng của một cá nhân hoặc tổ chức.
Đối với nghệ sĩ và người nổi tiếng
- Không thể tham gia bất kỳ hoạt động nghệ thuật nào, từ đóng phim, ca hát, đến quảng cáo hay đại diện thương hiệu.
- Các tác phẩm có sự tham gia của nghệ sĩ bị gỡ bỏ khỏi nền tảng trực tuyến, phim chưa ra mắt có thể bị cấm phát sóng.
- Hầu hết nghệ sĩ bị phong sát không thể quay trở lại ngành giải trí, dù có nỗ lực thế nào.
Đối với tổ chức và doanh nghiệp
- Mất uy tín, bị công chúng tẩy chay.
- Các hợp đồng quảng cáo bị hủy bỏ, gây tổn thất kinh tế nặng nề.
- Ảnh hưởng dây chuyền đến cả ê-kíp, công ty quản lý và đối tác liên quan.
Những vụ phong sát trong Cbiz chấn động cõi mạng
Nhiều ngôi sao đình đám từng đứng trên đỉnh cao danh vọng bỗng chốc bị phong sát Cbiz vì những lý do khác nhau:
- Phạm Băng Băng (2018) – Trốn thuế.
- Ngô Diệc Phàm (2021) – Bê bối tình dục, bị bắt giam.
- Trịnh Sảng (2021) – Vụ lùm xùm mang thai hộ và trốn thuế.
- Triệu Vy (2021) – Bị xóa tên khỏi tất cả các nền tảng, không rõ nguyên nhân cụ thể.
- Lý Dịch Phong (2022) – Vướng vào scandal mua dâm, bị phong sát ngay lập tức.
Những vụ việc này không chỉ ảnh hưởng đến cá nhân bị phong sát mà còn khiến cả ngành giải trí Trung Quốc thay đổi mạnh mẽ, với những quy định kiểm soát chặt chẽ hơn đối với nghệ sĩ.
Quy Định về phong sát tại Việt Nam
Tại Việt Nam, khái niệm “phong sát” không được áp dụng giống hệt như phong sát Cbiz, nhưng vẫn có những hình thức tương tự như “cấm sóng” hoặc “cấm diễn”.
Nhiều nghệ sĩ Việt Nam từng bị cấm diễn hoặc hạn chế xuất hiện trên truyền thông vì những bê bối đời tư hoặc hành vi sai phạm.
- Quyết định 512/QĐ-BTTTT (2023): Cập nhật kế hoạch thực hiện chiến lược phát triển lĩnh vực phát thanh, truyền hình và thông tin điện tử, nhằm kiểm soát nội dung truyền thông.
- Quyết định 3196/QĐ-BVHTTDL (2021): Quy tắc ứng xử trong hoạt động nghệ thuật, giúp quản lý hình ảnh nghệ sĩ và định hướng chuẩn mực đạo đức.
Những quy định này góp phần xây dựng môi trường nghệ thuật lành mạnh và hạn chế các ảnh hưởng tiêu cực từ nghệ sĩ vi phạm.
Phong sát là gì? Đây là lệnh cấm nghiêm ngặt trong giới giải trí, đặc biệt tại Cbiz, có thể hủy hoại hoàn toàn sự nghiệp của một nghệ sĩ. Tại Việt Nam, dù không có hệ thống phong sát chính thức, nhưng các quy định “cấm sóng”, “cấm diễn” vẫn được áp dụng để kiểm soát hình ảnh nghệ sĩ. Theo dõi Thì Thầm Gen Z để cập nhật thêm nhiều thông tin thú vị về các thuật ngữ Gen Z và những xu hướng hot trong giới trẻ hiện nay!
